Heke hûn plan dikin ku biçin paytexta Kamboçya di punk de, wê hingê Muzexaneya Tolo Slag cîhek e ku hûn bala xwe bidin binêrin. Li her ziviran, ajokarên taksiyê dê vê rêwîtiyê pêşkêş bikin, ji ber vê yekê ew ê ne dijwar be ku li wir were, muzexaneyê li beşa navendî ya bajêr bicîh dibe.
Ez pêşniyaz dikim ku bi tenê yên ku pergala nervê ya ku ji wêneyê îşkenceyên xwînê û êşkenceyê re berxwedêr e.
Tuol Slag avahiya dibistana berê ye, ku di dema serweriya Khmeriya Red de ji 1975 heta 1979 hate veguheztin.
Zêdetirî 20 hezar kes li vir êşkence li mirinê hatin kirin û tenê sedî piçûk a girtiyan îdare kir ku ji mirinê dûr bikevin.
Xelk ket nav vê gotarê di bin gotara "spî" de, lê li Nasami, li gorî Paul Potos, ew dikarin xetera rejîma wî destnîşan bikin.
Vana xwendekar, mamoste, akademîsyen, bijîjk, serokên partiyê, murên Bûdîst û gelekên din bûn. Hemû yên ku perwerdehiya xwe hene dikaribû xeterek bixwînin û binivîsin. Rejîmê bi zor li van mirovan hilweşand, piştî ku ketina wî di sala 1979-an de hilweşîna bêkêmasî li welêt.
Piştî hatina zindanê, her kes bêhêvî bû, malên wan ên kesane hatin hilbijartin û bi zorê biyografiya wan. Pêdivî ye ku hemî rastiyên ku ji destpêka zaroktiya zû re dest pê kirin divê were navnîş kirin. Vê yekê ji bo lêpirsînên bêhejmar ji hêla xebatkarên girtîgehê ve hatî binav kirin.
Girtiyan wêne dikirin û wan hejmarek rêzikname dan, hûn dikarin hejmareke mezin a qurbaniyên qurbanan li ser dîwarên girtîgehê bibînin.
Girtî di hucreyên teng ên berbiçav de hatin danîn, li ku derê ew li ser maseya çîmentoyê rast bûn. Ew qedexe bûn ku bi hev re biaxifin. Wan rojekê du caran bi parçeyên piçûk ên porê porê rûkê ya liquid, ku tenê bi pejirandina cerdevanan ve tê şûştin. Hişyarî li wir tunebû, ku rê li ber belavbûna çerm û nexweşiyên enfeksiyonê bû. Kuştin.
Roja di zindanê de dest pê kir di 4.30-ê de dest pê kir bi kontrolkirina hemû girtiyan ji bo hebûna tiştên ku ew dikarin xwe bikujin. Hewldanên xwekujî ne rind bûn, hin girtiyan îdare kir ku êşa xwe bi tena serê xwe biqedîne.
Hemî girtiyan bi lêgerîna îtîrafên derewîn ji wan êşkence lê hatin kirin.
Hemî amûrên ji bo êşkenceyê di muzeyê de têne parastin. Mirov bi zincîreyên hesin ve hatin girtin, wan bi rûkên metal re rijandin, şewitandin, tiliyên wê û destên xwe qut kirin.
Taştûran gelek demjimêran û bêhêz bû, heya ku girtiyê sûcê xwe nas nedikir. Piştra, naskirina sûcê hate gulebarankirin an li hewşa dibistanê hate xistin.
Mirî di zîndanê de li goristanên giştî standin, dema ku deveran dest pê kirin, wan dest pê kirin ku ji bajêr derketin, li wir hatin şewitandin û her weha li goristanê hatin şewitandin.
Nêzîkî 80 hemwelatiyên biyanî jî ketin S-21, ne gengaz bû ku ji wan ji wan xelas bû.
Serdanek li ser muzexaneyê dê têgihiştina tirsê kûr bike ku nifûsa vî welatî tecrûbir kiriye. Ew ê diyar bibe ka çima Kamboçya hîn jî pir dijwar e ku meriv bi çokên xwe rabe û dest bi pêşxistinê bike. Kêmasiya xemgîniyê hîn jî li ser rûyên mirovan pir nedîtine, hestek wusa ku ditirse ji hêla nifşê ciwan ve jî bi genimê derbas bû.
Serdanek ji Tol Slag re dilovaniya mezintir min hîn kir, naha ez hewl didim ku mirovan sûcdar nekim, lê hewl didim ku di xwendina dîroka xwe û berjewendiya dilpak de bi bûyerên neteweya tecrûbir û dilpak fêm bikin.