Дзе пагуляць у Пензе
Пенза ўяўляе сабой невялікі правінцыйны гарадок, які размешчаны прыкладна ў 630 км ад Масквы, калі ехаць у паўднёва-ўсходнім напрамку. Вядома, у любым горадзе знойдзецца на што паглядзець і дзе пагуляць, але сусветна вядомых славутасцяў ў Пензе вы не знойдзеце.
Горад стаіць на аднайменнай рацэ Пензе. Аднак у сярэдзіне мінулага стагоддзя яшчэ адна рака Сура змяніла сваё рэчышча і цяпер былая набярэжная ракі Пензы стала набярэжнай суры. У апошні час улады горада ўзяліся прыводзіць у парадак набярэжную, каб гараджанам і гасцям можна было нармальна пагуляць.
За апошнія два гады таксама пачалі надаваць увагу пешаходнай вуліцы ў цэнтры горада. Вуліца Маскоўская яшчэ зусім нядаўна выглядаў вельмі несамавіта - старыя 2-3-павярховыя дамы, якія раней, хутчэй за ўсё былі жылымі, а зараз у іх размяшчаюцца крамы і офісы, разбіты асфальт і да т.п. Зараз адрамантавалі пешаходную зону, дзе-нідзе аздабляюць фасады будынкаў, будуюць новыя гандлёвыя і офісныя цэнтры. Цяпер пагуляць там ужо можна з вялікім задавальненнем, чым пару гадоў таму.
На Маскоўскай жа вуліцы размешчаны і мноства невялікіх ўтульных кафэ, якія ў летні перыяд арганізуюць абслугоўванне перад кафэ на свежым паветры (з "стрэхамі" тыпу навесаў або намётаў). Цэны, не сказаць, каб завоблачныя, але і не нізкія, якасць ежы ўсюды рознае. Прычым не абавязкова будзе смачней там, дзе даражэй.
Каб паехаць у Пензу, трэба яшчэ прыдумаць, чым бы там заняцца. Мы з сям'ёй ездзім туды 2-3 разы за летні сезон, каб проста пагуляць з дзецьмі. Праходзім па цэнтры горада і заязджаем у парк. Парк у Пензе такі ж, як у многіх іншых правінцыйных гарадах. Набор атракцыёнаў ўсюды аднолькавы, асфальтавыя дарожкі для наведвальнікаў, кафэ, латкі з марозівам, дробныя гандляры з усялякімі цацанкамі (драўляныя абярэгі, званочкі, магніты, свістулькі і іншая прадукцыя з сімволікай горада). Адзінае, што нас здзівіла, гэта тое, што ў Пензе да гэтага часу не дэмантавалі арэлі-каруселі савецкага часу, прычым яны дзейсныя. Так міла было ўспомніць атракцыёны з дзяцінства. У парку культуры і адпачынку імя Бялінскага захавалася нават пакой смеху з крывымі люстэркамі - драўлянае збудаванне, якое цячэ ад дажджу. Там ёсць і планетарый, але мы ў яго не заходзілі. Уласна кажучы, я нават не ўпэўнена, што ён працуе.
славутасці Пензы
У Пензе ёсць некаторыя цікавыя славутасці. Напрыклад, на фантаны плошчы выстаўлена рэпрадукцыя карціны Э. Мане «Кружка піва», якая створана з 55 000 піўных накрывак. Там жа размешчаны гадзіннік з зязюляй - візітная картка горада. На адным з будынкаў на Маскоўскай вуліцы размешчаны велізарны градуснік, вышынёй з дом.
А зараз проста пералічу, якія яшчэ славутасці ёсць у Пензе, якія, на мой погляд, прызначаныя, хутчэй, не для падарожнікаў, а для мясцовых школьнікаў, якіх бы павялі туды арганізаванай калонай:
- Дом Мейерхольда,
- Дом-музей В.О. Ключэўскага,
- Літаратурны музей,
- Мясной пасаж (прыгожае каменны будынак),
- Помнік «Первопоселенец» (мужчына з канём),
- Помнік Пензенскай міліцыянтам (адзіны ў Расіі помнік ўчастковаму),
- Помнік Праводзіны (прысвечаны Вялікай Айчыннай вайне),
- Памятны камень Емяльяна Пугачова,
- Цырк (трупа актыўна выступае ў Пензе і за яе межамі),
- заапарк,
- дэндрарый,
- Пензенская абласная карцінная галерэя імя К.А. Савіцкага,
- Пензенскі абласны краязнаўчы музей,
- Пензенскі музей народнай творчасці,
- Пензенскі абласны драматычны тэатр імя А. В. Луначарскага, і іншыя.
То бок, нібыта як музеяў, помнікаў і іншых культурных месцаў хапае, але няма такога, куды захацелася б абавязкова схадзіць. Магчыма, я памыляюся і камусьці гэта сапраўды цікава. Ну тады схадзіце, потым і нам распавядзеце.
У Пензе ёсць яшчэ адзін музей - Музей адной карціны імя Г.В. Мяснікова. Вось ён заслугоўвае асаблівай увагі, так як прызнаны унікальным музеем не толькі ў Расіі, але і ў свеце. У ім у розны час выстаўляецца экспазіцыя толькі з адной карціны, перад праглядам якой паказваюць слайд-шоў пра яе стварэнні.
Таксама ў Пензе захавалася і праваслаўнае спадчына - царква Праабражэння Гасподняга, царква Пакрова Прасвятой Багародзіцы, Пензенскі Траецкі общежительный жаночы манастыр.
Гандлёвыя цэнтры ў Пензе
У цэлым, горад, хутчэй, уяўляе сабой не культурны цэнтр, а гандлёвы. Не скажу, што тут больш танныя цэны або ідзе продаж якіх-небудзь эксклюзіўных рэчаў, проста такое адчуванне, што ўсе жыхары толькі тым і займаюцца, што гандлююць. У Пензе знаходзяцца даволі-такі буйныя гандлёвыя цэнтры ( "Пасаж", ЦУМ, "Арбат", "Сувораўскі", "Мурашнік", "Калаж" і іншыя). Яшчэ 10-20 гадоў таму людзі з суседніх рэгіёнаў прыязджалі сюды на Пензенскі рэчавы рынак, бо лічылася, што тут больш выбар і ніжэй цэны. Гэтакі "шоп-тур" па-савецку.Чым яшчэ цікавы горад
Варта адзначыць, што жыхарамі Пензы ў розны час былі некаторыя вельмі вядомыя ў нашай краіне людзі. Напрыклад, бацькі Леніна Ульянава, літаратурны крытык Бялінскі, пісьменнік Радзішчаў, пісьменнік Салтыкоў-Шчадрын, паэт Дзяніс Давыдаў і іншыя.
На Пензенскай жа зямлі (у Тарханаў) правёў усё сваё дзяцінства і юнацтва М.Ю. Лермантаў. З нашых сучаснікаў тут нарадзіліся вядомыя людзі з гумару і шоў-бізнэсу - спявак Сяргей Пенкін, гумарысты Павел Воля і Цімур Радрыгез. Праўда, помнікі ім пакуль не паставілі і музеі ў гонар іх не адкрылі.
Наогул, у мяне Пенза не пакідае ніякага адчування ад яе наведвання, проста звычайны шэры прамысловы горад, якіх шмат у Расеі. Я паспрабавала сцісла распавесці, што з сябе ўяўляе Пенза, а ехаць туды ці не, вырашайце самі. Маё меркаванне, што калі вы жывяце ў суседнім рэгіёне, то можна з'ездзіць на машыне дзеля змены становішча, пагуляць па новым для сябе месцах. А так, каб спецыяльна планаваць паездку з далёкая, я думаю, што яно таго не варта.