Аж да сярэдзіны дзевятнаццатага стагоддзя Стамбульскі палац Топкапы лічыўся галоўнай рэзідэнцыяй ўсіх дзеючых кіраўнікоў Асманскай імперыі. Гэты комплекс хупава раскінуўся на мысе Сарайберну, акружаным водамі Басфорскі заліва. І фактычна ён займае даволі значную частку ў гістарычным цэнтры Стамбула.
Палацава-паркавы ансамбль Топкапы быў узведзены на месцы візантыйскага акропаля ў 1475 годзе, але потым яго натуральна шматкроць дабудоўвалі і перабудоўвалі, упрыгожвалі і пашыралі. Як прайшло чатырыста гадоў у 1854-1855 гадах двор султана паступова пакінуў гэты сярэднявечны палац і натуральна перамясціўся ў больш вытанчаны і сучасны Долмабахчэ.
Пасля таго як ў 1923 годзе была абвешчаная Турэцкая Рэспубліка, палац Топкапы пераўтварылі ў агульнадаступны музей, які па сваёй якую займае ў цэлым плошчы з'яўляецца адным з найбуйнейшых у свеце. І займае па наведвальнасці ў Турцыі другое месца. У 1985 году разам з гістарычным цэнтрам Стамбула палац Топкапы быў уключаны ў пералік ахоўных аб'ектаў Сусветнай арганізацыі ЮНЕСКА.
Паколькі тэрыторыя Топкапы літаральна з усіх бакоў акружаная высачэзнымі сценамі, то гэты комплекс часцяком называюць горадам у горадзе. Ну а ў перакладзе на рускую мову назву палаца гучыць не інакш як «гарматны вароты» і гэта не спроста, бо кожны выезд падышаха за вароты звычайна суправаджаўся стрэлам з гарматы. Плошчу займаемая палацавым комплексам складае больш чым сямсот тысяч квадратных метраў і за год яго наведваюць прыкладна два мільёны наведвальнікаў.
У цэлым тэрыторыя Топкапы падзяляецца на чатыры двара і на гарэм. Першыя два з гэтых двароў лічыліся як бы чужымі і ў асноўным прызначаліся для таго, каб кіраўнік кантактаваў у іх са сваімі падданымі. Гэта Канапа Мэйданы і Алай Мэйданы. Сюды маглі прыходзіць любыя прававерныя жыхары дзяржавы, але і замежныя госці.
Ну а ў астатніх два двара - у Софа-ы Хюмайун і ў Эндерун Авлусу ўжо дапускаліся толькі набліжаныя да падышаха людзі, ды абслуга з аховай. Менавіта тут знаходзіліся асабістыя пакоі султана. На тэрыторыі гарэма пражывалі фаварыткі, наложніцы, маці султана і яго дзеці. Усе двары аддзяляліся адна ад адной высокімі сценамі і трапіць з аднаго ў іншы можна было праз сярэднявечныя вельмі каларытныя парталы.
У першы двор Алай Мэйданы можна было трапіць праз вароты Уладара - Баб-ы Хюмайун, якія ахоўвалі спецыяльна навучаныя старжники. Тут знаходзілася Янычарскія бальніца, памяшканні для «знешніх» слуг, манетны двор, пякарня, падсобныя памяшканні, склады і месца дзе прымалі скаргі ад насельніцтва. Тут ладзіліся ўрачыстыя прыёмы і сустрэчы з народам, пятніцкія намаз і праводзіліся смяротныя кары. Тут жа знаходзіўся фантан, у якім кат потым мыў акрываўленыя рукі. Ўязджаць на кані ў гэты двор дазвалялася толькі асоба ганаровым гасцям падышаха.
У першым жа двары знаходзілася адно з самых ранніх хрысціянскіх базілік ў Канстанцінопалі, збудаваная ў чацвёртым стагоддзі - царква Святой Ірыны. Да з'яўлення Святой Сафіі яна лічылася галоўным хрысціянскім храмам у горадзе. Як гэта не дзіўна але пасля захопу горада туркамі яе ня спасцігла доля ператварэння ў мячэць. Праўда яе доўгі час выкарыстоўвалі ў якасці зброевага склада, але потым гэта памяшканне было аддадзена для размяшчэння ў ім музея.
Уваход у другой двор Канапа Мэйданы таксама ажыццяўляўся праз вароты прывітанняў Баб-юс сёлах. Раней тут наведвальнікі чакалі аўдыенцыі, адпачывалі брамнікі і кат. Тут праходзілі афіцыйныя цырымоніі, праводзіліся вяселля дачок султана і таксама прымаліся паслы іншых дзяржаў. Таксама тут знаходзілася стайня султана, комплекс вялікіх кухняў і знешняе казначэйства.
Трэці двор ахоўвалі белыя еўнухі і ўваход сюды строга быў абмежаваны. Тут размяшчаліся асабістыя пакоі падышаха. Тут знаходзіліся важныя залы для прыёму гасцей і нарад, тут была самая вялікая бібліятэка і захоўваліся скарбы падышаха.
Чацвёрты двор палаца Софа-ы Хюмайун таксама ставіўся да асабістых пакоях султана. Тут кіраўнікі атрымлівалі асалоду ад поўным спакоем і адзінотай. Тут знаходзяцца Ерэванскі і Багдадскі павільёны, пабудаваныя ў гонар ўзяцця гэтых гарадоў, Зала абразаньня, прызначаны для нашчадкаў султана, Султанскай Софа - вельмі мілая тэраса з дэкаратыўным басейнам і фантанчыкам і павільён Ифтарийе з пазалочаным бронзавым купалам вельмі арыгінальнай формы.
Гарэм Топкапы з'яўляўся асобна ахоўным участкам палаца. Ён падзяляўся на чатыры зоны - для маці султана, потым для наложніц, асобна для еўнухаў і пакоі самога падышаха. Самыя шыкоўныя пакоі ў гарэме належалі Хюррем, больш вядомай у гісторыі пад імем Роксолана. Гэтыя пакоі, дарэчы часцей за ўсё наведваюць турысты.