Салавецкі архіпелагам называецца група невялікіх выспаў, якія знаходзяцца ў Белым моры. Гэта мора з'яўляецца адзіным унутраным морам Паўночнага Ледавітага акіяна. Так што практычна на працягу паўгады яно пакрыта дрэйфуючымі ільдзінамі, ну а потым калі цяплее, то яны пачынаюць раставаць і ў моры дзейнічаюць прылівы і адлівы, а на берагах з'яўляюцца зусім не якія баяцца людзей цюлені і бялухі.
Паўночнае лета тут цудоўна, велізарны дыск сонца закочваецца наўпрост у моры. Азёры і зялёныя прамыя лес - усё дыхае чысцінёй і свежасцю. Сярэднегадавая тэмпература на архіпелагу складае ўсяго толькі +1 градус, ну а летам у самы пік так бы мовіць «спёкі» градуснік тэрмометра не падымаецца вышэй за адзнаку ў 12,9 градусаў.
Трапіць на Салаўкі прасцей за ўсё самалётам з Архангельска. Час у шляху складае ўсяго толькі 50 хвілін. Ёсць яшчэ больш зручны і камфортны варыянт - прыватны самалёт авія-таксі «Dexter» на восем пасадачных месцаў. Але гэта даволі дарагое задавальненне. Самым жа распаўсюджаным і найбольш прымальным з'яўляецца параход, які адпраўляецца з горада Кемь ў Карэліі з прычала ў пасёлку Рабочеостровск. Параход здзяйсняе рэгулярныя рэйсы пачынаючы з 1 чэрвеня і па 20 верасня ўключна. Таксама параходы ходзяць з Беламорска ў Карэліі па такім жа графіку, то ёсць толькі летам.
Перш за ўсё як вы з'явіцеся на Салаўкі, то вы ўбачыце вялікі і велічны Крэмль. Ён быў узведзены ў самым пачатку семнаццатага стагоддзя. У яго як у прынцыпе і пакладзена абарончага збудавання маюцца магутныя сцены з гранітнага валуна таўшчынёй ад сямі да дзесяці метраў і баявыя вежы рознай вышыні (ад дзесяці да сямнаццаці метраў). У якасці матэрыялу на сцены пайшлі валуны граніту, якія за доўгі час былі проста адпаліраваныя марской вадой і ледавікамі. Архітэктары Крамля настолькі ўмела ўпісалі сцены і вежы ў прыродны ландшафт, што ніколькі не парушаюць яго, а нават наадварот як бы дапаўняюць і яшчэ і ўпрыгожваюць яго.
Гісторыю засялення мясціны Спаса-Праабражэнскага Салавецкага манастыра пачалі два манахі - Герман і Савацій ў 1429 годзе, але толькі ў 1436 манастыр быў адкрыты афіцыйна. Толькі ў шаснаццатым стагоддзі дзякуючы намаганням ігумена Філіпа ўзвялі два каменных сабора - Успення Найсвяцейшай Багародзіцы і таксама Спаса-Праабражэнскі. Сюды ж былі перанесены з Санкт-Пецярбурга моцы двух манахаў - заснавальнікаў манастыра.
Пры кляштары былі пабудаваныя млыны і солеварным, што значна ўзбагаціла яго казну. А потым на атрыманыя грошы ігумен адкрыў на востраве зброевы завод. Вось з гэтым вось зброяй, вырабленым на гэтым заводзе пасля манастырская брація вытрымала аж тры аблогі шведаў у канцы шаснаццатага - пачатку семнаццатага стагоддзяў.
Трэба сказаць, што ссылаць вязняў у манастыр пачалі зусім не пры савецкай уладзе, як думаюць многія. Гэта адбылося значна раней - пры кіраванні Івана Грознага, і працягвалася аж да 1883 года. У 1920 году манастыр быў цалкам разрабаваны бальшавікамі - былі вывезены золата і срэбра з акладаў ікон, а таксама каштоўныя камяні з ўбору духавенства. Тады ж на рубяжы дваццатых-трыццатых гадоў на востраве быў адкрыты лагер, а потым турма асаблівага прызначэння, якія сталі часткай сталінскага ГУЛАГу. Ну а поўнае аднаўленне манаскага жыцця на востраве адбылося толькі ў 1990 годзе.
Тое, што на тэрыторыі манастыра захавалася і ў прынцыпе даступна для агляду - трохгаловы Успенскі сабор з вялікай трапезнай, Праабражэнскі сабор са скошанымі сценамі, якія маюць пірамідальную форму (ад іх варожыя ядра проста адскоквалі рыкашэтам), царква Звеставання шаснаццатага стагоддзя, вадзяны млын, званіца канца васемнаццатага стагоддзя, Мікалаеўская і Траецкая царквы васемнаццатага стагоддзя.
У прынцыпе будынка і ўмацавання манастыра раскіданыя па ўсіх чатырох астравоў архіпелага, але ўсё ж асноўны ансамбль знаходзіцца каля берагавой лініі ў бухце Дабрабыту, якая як бы ўразаецца ў Вялікі Салавецкі востраў. Цікава таксама і тое ўсё вежы, храмы, гаспадарчыя памяшканні са складамі злучаюцца паміж сабой з дапамогай падземных пераходаў і гэта не раз ратавала жыцця абаронцам крэпасці падчас доўгачасовых аблог.
Таксама абавязкова пасля агляду Крамля трэба наведаць дзяржаўны гісторыка-архітэктурны і прыродны Салавецкі музей-запаведнік. Ён быў створаны ў 1967 годзе пасля спынення дзеянняў ГУЛАГа і закрыцця лагераў адмысловага прызначэння як музей гісторыі турмаў і лагераў на Салаўках, а ўжо пачынаючы з 1974 года ў яго склад ўліліся рэлігійныя збудаванні з прыроднымі помнікамі.
Таксама часткай музея з'яўляецца велізарная паганскае капішча, якое з'яўляецца самым буйным на еўрапейскай тэрыторыі Расіі. Таксама пад аховай гэтага музея знаходзіцца ўнікальны штучны сістэма каналаў, злучыў паміж сабой усе возера Салавецкіх выспаў. Яна была прыдуманая яшчэ ігуменам Філіпам, які ўнёс вялікі ўклад у развіццё і станаўленне манастыра.